Równouprawnienie między małżonkami
Równouprawnienie między małżonkami to jedno z podstawowych założeń polskiego prawa rodzinnego. Równouprawnienie małżonków wynika przede wszystkim z Konstytucji RP natomiast jego konkretyzacja zawarta jest w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Równouprawnienie w aspekcie małżeństwa oznacza, iż w małżeństwie nie powinno być podziału obowiązków na typowo ,,kobiece – pranie, sprzątnie” oraz ,,męskie – praca, kariera zawodowa”. Tutaj należy wskazać, że każdy z małżonków ma prawo realizować się w taki sposób, jaki najbardziej jest dla niego odpowiedni, nie mam obowiązku z góry przyjmować ustalonej roli.
Warto nadmienić, że orzecznictwo sądów nie wykazuje w aspekcie równouprawnienia małżonków uchybień czy innych nieprawidłowości. Jednakże nie zawsze są rozumiane zasady równouprawnienia, np. gdy chodzi o ocenę obowiązku alimentacyjnego między małżonkami. Zdarzają się tutaj orzeczenia w których sądy odmawiają w takiej sytuacji przyznania świadczeń alimentacyjnych żonie zasądzając alimenty wyłącznie na rzecz dzieci, jeżeli jest ona zdolna do pracy, a wspólne pożycie ustało.
Jednakże należy pamiętać, że jeżeli między małżonkami nie ma wspólnego pożycia a dzieci pozostały przy matce, która sprawuje nad nimi bezpośrednią pieczę może domagać się ona alimentów od męża choćby była zdolna do pracy, ale jeżeli pozwala na to sytuacja majątkowa i zarobkowa byłego męża.
Natomiast trzeba pamiętać, że gdyby zerwanie pożycia między małżonkami nastąpiło wyłącznie z winy żony, i pozostawała by ona w innym związku, wtedy zasądzenie alimentów na własną rzecz mogłoby w związku z zasadami współżycia społecznego na który wskazuje nam art. 5 kc jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Równouprawnienie akcentował także w swoich orzeczeniach Sąd Najwyższy III CZP 46/75, OSN 1976, NR 9, poz. 184 Zasada ta zapewnia, iż żonie i mężowi równą pozycję w ich wzajemnych stosunkach oraz w stosunku do wspólnych dzieci.
Również często bywa tak, że matka na czas potrzeby do zapewnienia małemu dziecku specjalnej pieczy rezygnuje z pracy zarobkowej. Tutaj warto nadmienić, że zapewniają jej to przepisy kodeksu pracy, które zobowiązują zakład pracy do udzielenia pracownicy bezpłatnego urlopu na czas sprawowania opieki nad małym dzieckiem. Należy również wskazać, że z prawidłowo rozumianej zasady równouprawnienia(jako nieoznaczającej ujednolicenia praw i obowiązków żony oraz męża) wynika, że żona ma obowiązek podjęci pracy zawodowej tylko w takim zakresie, jaki da się pogodzić z wykonywaniem przez nią funkcji wychowawczej i obowiązków w gospodarstwie domowym.
~MR
*podstawa prawna art. 23 KRiO