Przyjęcie lub odrzucenie spadku. Spadkobierca może podjąć jedną z trzech decyzji:
- Przyjęcie spadku wprost – oznacza pełne przyjęcie zarówno majątku, jak i długów zmarłego. Spadkobierca odpowiada za długi całym swoim majątkiem.
- Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – spadkobierca przyjmuje spadek, ale odpowiada za długi tylko do wartości odziedziczonego majątku. Od 18 października 2015 roku jest to domyślna forma przyjęcia spadku, jeśli spadkobierca nie złoży oświadczenia w terminie sześciu miesięcy.
- Odrzucenie spadku – oznacza całkowite zrzeczenie się zarówno majątku, jak i długów. Spadkobierca nie ma wówczas żadnych zobowiązań związanych ze spadkiem.
Terminy
Spadkobierca ma sześć miesięcy od momentu, gdy dowiedział się o powołaniu do spadku, na podjęcie decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Jeśli nie złoży żadnego oświadczenia w tym terminie, uznaje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Wnuki jako spadkobiercy
Jeżeli spadkobierca pierwszego rzędu (dziecko zmarłego) odrzuci spadek, prawo do spadku przechodzi na jego zstępnych, czyli wnuki zmarłego. Wówczas wnuki mają również sześć miesięcy na podjęcie decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Jeżeli wnuki nie chcą przyjąć spadku obciążonego długami, również muszą formalnie odrzucić spadek. To samo dot. kolejnego pokolenia tj. prawnuków (jeśli są).
Ochrona małoletnich
Jeżeli spadkobiercą jest osoba małoletnia, jej rodzice (lub opiekunowie prawni) muszą wystąpić do sądu rodzinnego o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu dziecka. Sąd ocenia, czy decyzja ta jest w najlepszym interesie dziecka.
Procedura odrzucenia spadku
Oświadczenie o odrzuceniu spadku składa się przed notariuszem lub w sądzie. W przypadku odrzucenia spadku przez małoletniego, konieczna jest zgoda sądu opiekuńczego.
Skutki odrzucenia spadku
Odrzucenie spadku przez spadkobiercę powoduje, że jest on traktowany, jakby nie dożył otwarcia spadku. W konsekwencji, spadek przechodzi na kolejnych spadkobierców ustawowych.
Podsumowując, wnuki, podobnie jak dzieci zmarłego, mogą odrzucić spadek, jeśli jest on obciążony długami. Każdy spadkobierca, niezależnie od pokolenia, ma możliwość ochrony przed długami zmarłego poprzez przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza lub jego odrzucenie.