Testament notarialny to jedna z form z testamentów zwykłych, który traktowany jest jako dokument urzędowy ( musi spełnić określone wymagania ustawowe). A zatem czy istnieje możliwość jego unieważnienia ?
Sporządzanie testamentu czy podważanie jego treści uregulowane jest w przepisach ustawy –( prawo o notariacie oraz kodeksu cywilnego). Należy pamiętać, że aby testament był ważny konieczne jest sporządzenie przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia.
Zgodnie z art. 95f ustawy o notariacie( Dz.U. 2008. 189. 1158) akt poświadczenia dziedziczenia powinien zawierać :
- Dzień, miesiąc oraz rok sporządzenia aktu,
- Imię i nazwisko oraz siedzibę kancelarii notariusza ( imię i nazwisko zastępcy notariusza jeżeli to on sporządził akt),
- Imię i nazwisko spadkobiercy a także imiona jego rodziców,
- Datę oraz miejsce zgonu spadkodawcy, jego ostatnie miejsce zamieszkania,
- wskazanie spadkobierców, którym przypadł spadek ( imiona nazwiska, i imiona rodzców oraz datę i miejsce urodzenia osób fizycznych a w przypadku osób prawych nazwę i siedzibę firmy,
- tytuł powołania do spadku oraz wysokość udziałów w spadku wraz ze wskazaniem w razie dziedziczenia ustawowego czy spadkobierca był małżonkiem spadkodawcy, albo czy był jego krewnym,
- wskazać spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu z ustawy oraz ich udziały w nim,
- wskazanie osób na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne oraz przedmiot tych zapisów( chyba że osoby te nie mogą być spadkobiercami lub nie chcą nimi być,
- powołanie protokołu, otwarcie i ogłoszenie testamentu,
- podpisy wszystkich osób biorących udział w spisywaniu protokołu dziedziczenia,
- podpis notariusza,
- adnotacja o dokonaniu rejestracji.
Należy wskazać, że brak któregokolwiek ze wskazanych elementów powoduje niezachowanie formy aktu notarialnego co wiąże się z tym że testament staje się nieważny.
Nieważność aktu poświadczenia dziedziczenia następuje jeżeli w stosunku do spadku został już wcześniej sporządzony akt lub zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Przesłanką nieważności będzie również fakt świadczący o tym, że jeżeli w toku sporządzania protokołu dziedziczenia ujawnią się okoliczności wskazujące, że przy jego sporządzaniu nie były obecne wszystkie osoby( również chodzi o osoby na których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne) albo istnieją lub istniały testamenty, które nie zostały otwarte lub ogłoszone. Też testament będzie nieważny.
Testament również będzie podlegał unieważnieniu przez wady oświadczenia woli gdyż zgodnie z art 945 paragraf 1 ust 1 k.c. testament jest nieważny jeżeli został sporządzony w stanie wyłączającym swobodne oświadczenie woli czy został sporządzony pod wpływem groźby.
Należy także pamiętać, że na nieważność testamentu z przyczyny wystąpienia wad oświadczenia woli nie można się powołać po upływie 3 lat (od dnia w którym osoby dowiedziały się o przyczynie nieważności lub po upływie 10 lat od otwarcia spadku.
